Handhaving
In 2027 moeten alle EU-lidstaten voldoen aan de doelen van de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW). Het oppervlaktewater moet dan een goede chemische en ecologische toestand hebben. Sinds de inwerkingtreding van de KRW in 2000 is er zeker vooruitgang geboekt, maar de waterkwaliteit in ons beheergebied is nog niet overal op orde. Om dat te bereiken is de inzet nodig van veel verschillende partijen. Wij kunnen dit niet alleen!
Als waterbeheerder houdt HHNK toezicht op lozingen in het oppervlaktewater. Handhaving is daarbij een belangrijk instrument, dat wordt ingezet als er opzet in het spel is of als ondernemers nalatig zijn. Maar voordat tot handhaving wordt overgegaan is daar vaak al een heel proces aan vooraf gegaan. Er moet eerst een aantal andere belangrijke stappen worden doorlopen. De juiste volgorde van die stappen:
- Communiceren
- Adviseren
- Toezicht houden
- Handhaven
Communiceren
Wij communiceren bijvoorbeeld over de geldende wet- en regelgeving en de beschikbare instrumenten om de waterkwaliteit te kunnen verbeteren. Naast de berichtgeving in de landelijke pers, sociale media, informatiesites en vakbladen van de brancheorganisaties wordt er ook veel bekendgemaakt via informatiebijeenkomsten. Wij nemen hier altijd graag aan deel: ze bieden ons namelijk niet alleen een kans om informatie te verstrekken, maar ook een kans om informatie uit het veld te kunnen ophalen om vervolgens nog beter te kunnen inspelen op het uiteindelijke doel, schoon oppervlaktewater.
Adviseren
De beschikbare inzet van middelen en tijd is zoveel mogelijk risicogestuurd. Wij werken aan de hand van een risicoanalyse waarin met vooraf vastgestelde criteria risicovolle activiteiten in kaart zijn gebracht. De nadruk ligt daarbij op het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen, meststoffen en de zogenaamde Zeer Zorgwekkende Stoffen.
Tijdens de bedrijfscontroles zal de handhaver meedenken over welke maatregelen er genomen kunnen worden om negatieve effecten richting het oppervlaktewater te voorkomen en zo nodig verwijzen naar het Landbouwportaal of een adviesbureau.
We controleren overigens niet alleen agrarische activiteiten, maar we toetsen ook in de industriële sector, bij particulieren en overheden of deze zich houden aan de geldend wet- en regelgeving.
Toezicht houden
In eerste instantie komt de handhaver altijd als toezichthouder op een bedrijf. Hij of zij beoordeelt de situatie op het bedrijf en bespreekt deze met de ondernemer. Is het prima voor elkaar, dan wordt het gesprek afgerond en volgt er een goednieuwsbrief.
Worden er zaken geconstateerd die niet in orde zijn, dan zal de toezichthouder met de ondernemer bespreken hoe deze ongedaan gemaakt kunnen worden. De afspraken worden dan met een gestelde termijn in een brief vastgelegd. Vervolgens wordt op een later moment (hercontrole op de gestelde termijn) nogmaals op het bedrijf beoordeeld of de gemaakte afspraken zijn nagekomen. Indien de overtreding is opgelost, dan is de procedure afgerond en volgt een zogenoemde afmeldingsbrief.
Handhaven
Als er bij de nacontrole nog steeds niet is voldaan aan de geldende wet- en regelgeving, dan zal de handhaver aan de hand van de landelijke handhavingsstrategie besluiten of er bestuursrecht (last onder dwangsom/bestuursdwang) en/of strafrecht wordt ingezet. Dit is zeker het geval wanneer sprake is van opzet of nalatigheid.
De inzet van bestuursrechtelijke of strafrechtelijke instrumenten is nooit het doel, maar een laatste middel om het doel te bereiken. De overige handhavingsinstrumenten (communiceren, adviseren en toezicht houden) zijn ook veel doeltreffender en oogsten voor alle partijen vaak een positiever effect.