Zorgplicht: wat u moet weten

De zorgplicht is vastgelegd in de Waterschapsverordening van het hoogheemraadschap en geldt binnen het beheergebied van het hoogheemraadschap. In de verordening zijn drie zorgplichten beschreven, elk van toepassing op een bepaalde groep activiteiten:

• Activiteiten met gevolgen voor het watersysteem
• Lozingsactiviteiten
• Onttrekking van oppervlakte- of grondwater

Voor deze activiteiten zijn specifieke aandachtspunten en verplichtingen van toepassing om ervoor te zorgen dat het watersysteem beschermd blijft. Deze verplichtingen zijn bedoeld om een balans te vinden tussen de gewenste activiteiten en de belangen van het hoogheemraadschap. Door de zorgplichten na te leven, draagt u actief bij aan het behoud van waterveiligheid, waterkwaliteit en waterkwantiteit.

Bij alle activiteiten moet u:

• alle redelijke maatregelen nemen om nadelige gevolgen te voorkomen;
• indien nadelige gevolgen niet te voorkomen zijn, deze gevolgen zoveel mogelijk beperken of ongedaan maken;
• de activiteit achterwege laten als deze gevolgen onvoldoende beperkt kunnen worden;
• de omgeving, belanghebbenden en grondeigenaren vooraf informeren en betrekken.

Activiteiten met gevolgen voor het watersysteem

Bij activiteiten die gevolgen hebben voor het oppervlaktewater of bergingsgebieden moet u onder andere rekening houden met:

• het behoud van watersysteemfuncties en de borging van aan- en afvoercapaciteit;
• het kunnen onderhouden van het watersysteem;
• naleving van waterstanden en bescherming van ecologische doelen;
• het intact houden van waterberging of het compenseren daarvan indien nodig.

Bij activiteiten met gevolgen voor waterkeringen moet u onder andere:

• de functie van de waterkering waarborgen;
• inspectie, beheer, onderhoud en toekomstige versterking mogelijk houden.

Lozingsactiviteiten

Bij lozingen op oppervlaktewater of zuiveringstechnische werken moet u bijvoorbeeld:

• de beste beschikbare technieken toepassen om vervuiling te voorkomen;
• representatieve metingen en doelmatige bemonstering van lozingen uitvoeren;
• ongewone voorvallen en significante milieuverontreiniging voorkomen.

Onttrekking van oppervlakte- of grondwater

Bij het onttrekken van water gaat de zorgplicht om maatregelen zoals:

• het voorkomen van verzilting, verzakkingen van de bodem en veranderingen in grondwaterstromen;
• het in stand houden van grondwaterkwaliteit en functies van het watersysteem;
• het waarborgen van waterberging en waterbeheer en het voorkomen van verontreiniging.

Om aan de zorgplicht te voldoen, is het belangrijk dat u vooraf nadenkt over de impact van uw activiteit op het watersysteem. Hierbij kunt u de volgende stappen volgen:

1. Doe de Vergunningcheck via het Omgevingsloket om te zien welke regels en verplichtingen op mijn situatie van toepassing zijn.
2. Houd u aan de voorschriften van uw vergunning of de naleving van algemene regels.
3. Vraag advies aan het hoogheemraadschap als u twijfelt over de gevolgen van uw activiteit.
4. Neem preventieve maatregelen om schade te voorkomen, zoals het gebruik van milieuvriendelijke materialen.
5. Controleer uw activiteiten regelmatig en pas deze indien nodig aan om negatieve effecten te vermijden.

Maatwerkvoorschrift aanvragen

Wilt u meer duidelijkheid over hoe u aan de zorgplicht kunt voldoen? Vraag een maatwerkvoorschrift aan bij het hoogheemraadschap. Dit biedt u specifieke richtlijnen die zijn afgestemd op uw situatie, vooral als algemene regels gelden of specifieke regels ontbreken. Dit kan via het Omgevingsloket. Zie de pagina Maatwerkvoorschrift: wat u moet weten.

Moet ik altijd aan de zorgplicht voldoen?

Ja, de zorgplicht geldt voor iedereen binnen het beheergebied van het hoogheemraadschap, ongeacht de aard of omvang van de activiteit.

Hoe weet ik of mijn activiteit onder de zorgplicht valt?

Alle activiteiten die invloed kunnen hebben op het watersysteem vallen onder de zorgplicht. Doe de Vergunningcheck via het Omgevingsloket om te bepalen welke regels specifiek op uw situatie van toepassing zijn.

Wat gebeurt er als ik niet aan de zorgplicht voldoe?

Als u de zorgplicht niet naleeft, kan het hoogheemraadschap (handhavend) optreden. 

Kan ik advies krijgen over het voldoen aan de zorgplicht?

Ja, u kunt altijd contact opnemen met het hoogheemraadschap voor advies. Wij helpen u graag verder om ervoor te zorgen dat uw activiteiten voldoen aan de zorgplicht.