Invasieve exoten: Grote Waternavel, Japanse Duizendknoop, Watercrassula

Invasieve exoten

Exoten zijn planten of dieren die van nature niet in ons land voorkomen, maar door menselijk handelen hier in Nederland in de natuur terecht zijn gekomen. Door het ontbreken van natuurlijke vijanden kunnen ze inheemse soorten verdringen en uitgroeien tot een plaag. We spreken dan van invasieve exoten.

Problemen door exoten

Er zijn verschillende soorten invasieve exoten in ons beheergebied, die problemen veroorzaken voor de taken en doelen van het hoogheemraadschap.

  • Waterlopen kunnen verstopt raken door explosieve groei van niet-inheemse waterplanten, waardoor er problemen kunnen ontstaan met de aan- en afvoer van water (voorbeeld: Grote waternavel, Waterteunisbloem).
  • Dijken en kades kunnen worden aangetast door begroeiing van niet-inheemse planten (voorbeeld: Japanse duizendknoop, Reuzenberenklauw).
  • Niet-inheemse waterplanten en dieren kunnen ook schadelijk zijn voor de waterkwaliteit, omdat ze inheemse soorten verdringen of aantasten (voorbeeld: Watercrassula, Amerikaanse rivierkreeften). 

Wat doet HHNK?

Wij hebben speciaal opgeleide medewerkers die invasieve exotische planten verwijderen. Het verwijderen moet heel zorgvuldig gebeuren omdat elk restje dat achterblijft weer kan gaan groeien. Door tijdig in te grijpen, verkleinen we de kans op verspreiding en hoge bestrijdingskosten. Bekende locaties wordt regelmatig gecontroleerd.

Wij werken aan een gezond watersysteem waar inheemse soorten zich goed kunnen ontwikkelen. Daardoor hebben invasieve soorten minder kans om dominant te worden.

Onze eigen medewerkers houden een overzicht bij van locaties waar invasieve exoten in waterlopen of op onze waterkeringen zijn aangetroffen. Daarbij maken we ook gebruik van informatie over aanwezigheid van invasieve exoten uit Nationale Databank Flora en Fauna (NDFF).

Wij spreken andere eigenaren en aanwonenden van waterlopen aan op hun verantwoordelijkheid om problemen te voorkomen. Waar mogelijk trekken we samen op met andere terreineigenaren bij het bestrijden of beheersen van exoten.

Waterschappen zijn in Nederland wettelijk verplicht om dijken en oevers te beschermen tegen graafschade van muskusratten en beverratten. De bestrijding van deze dieren is door HHNK uitbesteed aan het Muskusrattenbeheer West- en Midden Nederland. Zie de pagina Melding muskusrat.

Voorkeursstrategie voor soorten

Voor de exoten die voorkomen in ons beheergebied hebben we een voorkeursstrategie bepaald. Een aantal soorten landplanten en water- en oeverplanten wordt actief bestreden. Daarbij gaat het om soorten die grote overlast veroorzaken (voorbeeld: Japanse duizendknoop, Grote Waternavel, Parelvederkruid) of om soorten die nog maar beperkt aanwezig zijn in ons gebied en dus nog helemaal terug te dringen zijn (voorbeeld: Kleine waterteunisbloem, Waterhyacint, Waterwaaier). Daarnaast zijn er soorten die vrij algemeen voorkomen en waarvoor wordt ingezet op beheren van de omvang (voorbeeld: Grote kroosvaren/Azolla of Smalle waterpest). Niet-inheemse waterdieren, zoals uitheemse rivierkreeften, de Chinese wolhandcrab of exotische grondels, worden op dit moment niet actief bestreden. Voor de aanpak van deze soorten is geen goede bestrijdingsmethode beschikbaar. 

Wat kunt u doen?

Melden

Ziet u invasieve exoten in of langs het water? Geef dan een melding door via Waarneming.nl. Het is ook mogelijk om de NDFF Invoer App (ObsMapp / iObs of ObsIdentify) of Exoten app (ndff.nl) te gebruiken. Voeg bij de melding graag een duidelijk foto, zodat goed te zien is om welke soort het gaat. Hiermee helpt u bij het in kaart brengen van de verspreiding van invasieve exoten. Uw melding wordt opgenomen in de landelijke databank van de NDFF. 

Preventie

Zet zelf geen planten of dieren uit uw tuin, vijver of aquarium uit in de natuur. Gooi uw overtollige (water-)planten in de groene container en kies bij de aanschaf van planten voor inheemse soorten.

Meer informatie over exoten

Invasieve exoten: Reuzenberenklauw (Bron: Nederlands Soortenregister. Fotograaf: Annemieke Hoozemans), Rode Amerikaanse rivierkreeft