Bodemdaling

De bodem in de Nederlandse veengebieden daalt en dus ook in ons gebied. En dat is zorgelijk. Bodemdaling zorgt voor schade aan gebouwen, wegen en landbouwgrond. Het leidt tot ingewikkeldere watersystemen (vooral daar waar bebouwing is), verdwijnen van veen en kans op brakke kwel. Dit is slecht voor het klimaat, de waterkwaliteit, verduurzaming van de landbouw en het kenmerkende veenlandschap en de natuur. En als veengrond daalt, komen er grote hoeveelheden CO2 en broeikasgassen vrij. Bodemdaling is een probleem voor de hele samenleving en dat pakken we samen aan.

Wat doen wij?

De problemen in het waterbeheer van het veenweidegebied zijn nu nog beheersbaar. Onze inschatting is dat op termijn de houdbaarheid en beheersbaarheid onder druk komt te staan. Dat hebben we in een 'feitenrelaas' in beeld gebracht (zie de download onderaan deze pagina). Om toekomstige problemen voor te zijn, werken wij samen met andere partijen. Dit doen we nu vooral door de problematiek provinciaal en landelijk op de kaart te zetten, kennis te delen en bij te dragen aan onderzoeken naar maatregelen om bodemdaling te remmen of zelfs te stoppen.

Onderzoek

In het Innovatie Programma Veen (IPV) onderzoeken agrarisch natuurvereniging Water, Land & Dijken en natuurbeheerorganisatie Landschap Noord-Holland of je de bodemdaling in het veenweidegebied kunt tegengaan met natte vormen van landbouw. Het onderzoek vindt plaats in Nauerna met het telen van natte gewassen en peilgestuurde drainage. Het IPV onderzoekt welke aanpassingen aan het waterbeheer nodig zijn, de effecten van deze vorm van landbouw op de bodemdaling, de uitstoot van broeikasgassen, de waterkwaliteit, de natuur en het landschap.

We zijn lid van het Veenweiden Innovatiecentrum, een organisatie die innovaties onderzoekt om bodemdaling te remmen of stoppen.

Bij het Nationaal Kennisprogramma Bodemdaling van STOWA delen en ontwikkelen we kennis rondom bodemdaling.

Problematiek op de kaart zetten

We brengen de problematiek van bodemdaling provinciaal en landelijk onder de aandacht, zodat het aanpakken van de problematiek een onderdeel van beleid wordt. Op provinciaal niveau doen we dat samen met de provincie Noord-Holland en twee andere waterschappen in de Taskforce Bodemdaling. Op landelijk niveau brengen we de problematiek onder de aandacht bij de Unie van Waterschappen en lobbyen daarover bij het Rijk. Dat doen we ook in het landelijke Platform Slappe Bodem. Daarnaast zitten we aan de klimaattafel om het verminderen van uitstoot van CO2, veroorzaakt door de bodemdaling van veengrond, te bespreken.

Feiten en cijfers

• De veengrond bevindt zich in Laag Holland: het gebied ten noorden van Amsterdam tot aan de lijn Alkmaar-Hoorn
• Er ligt ongeveer 20.000 hectare veengebied; dat is ongeveer 9% van het Hollands Noorderkwartier
• De veenbodem in ons gebied daalt tussen de 2 mm en 4 mm per jaar. Het landelijke gemiddeld is een daling van 10 mm per jaar.
• Daardoor komt er per hectare tussen de 6 ton en 12 ton CO2 per jaar vrij. Dat is meer dan tussen 110.00 ton en 220.000 ton CO2 in ons hele gebied. Dat is tussen 3% en 6% van de landelijke CO2-hoeveelheid die uit het veen vrij komt.